Ô mai có vị chua nhẹ của quả mơ, vị mặn của muối, vị cay ấm của gừng và vị ngọt tự nhiên của cam thảo, tất cả được hòa quyện làm nên một hương vị rất đặc trưng của Ô mai. Ô mai còn được xem như một món ăn mang đậm văn hóa ẩm thực Việt Nam, được dùng nhiều trong các dịp lễ tết, và còn là món quà yêu thích của người Việt Nam khi xa xứ.



Dân gian thường chế biến Ô mai theo cách sau: Quả mơ chín vàng được thu hái, đem phơi trong mát đến héo. Sau đó, cho vào vại, ngâm với muối, theo tỉ lệ 1 kg mơ: 300 g muối, sau 3 ngày 3 đêm thì vớt ra, tiếp tục đem phơi trong mát đến khi da quả mơ săn lại, rồi tiếp tục đem ngâm với muối theo cách trên. Làm liên tục như vậy 6 – 7 lần tới khi da quả mơ săn chắc, và có các hạt muối trắng mịn kết tinh trên bề mặt, khi đó có thể cất ở nơi khô mát, đem dùng dần.

Để chế biến thành món ăn ưa thích, Ô mai được gia giảm thêm gừng sao khô và bột cam thảo.

Ô mai quen thuộc không chỉ vì đó là món ăn dân dã, khoái khẩu của nhiều người mà nó còn được dân gian sử dụng làm vị thuốc trừ ho, tiêu đờm, đặc biệt ho dai dẳng lâu ngày rất công hiệu. Dân gian còn dùng phối hợp Ô mai với Mật ong để tăng tính năng sát khuẩn, hỗ trợ tích cực trong điều trị viêm họng.

Ghi nhận tác dụng trừ ho của Ô mai, Hải Thượng Lãn Ông có phân tích: Tạng phế sắc trắng, là bẩm thụ khí của hành Kim, nó như cái tán, cái lọng che chở cho các tạng khác, không thể chịu được bất kì một vật gì làm chướng ngại. Tỳ là gốc sinh đờm, Phế là đồ chứa đờm. Nếu đờm ở Phế nhiều thì khí nghịch lên mà gây thành ho. Phế là chỗ then chốt, cửa ngõ của toàn thân, không chỗ nào quan trọng hơn chỗ đó. Do vậy, bệnh phế khí nghịch, nhiều đờm không thể không tìm cách trị gấp. Hải Thượng Lãn Ông viết: Ô mai có vị chua tính liễm, có thể thăng, có thể giáng, giúp thuận khí chỉ ho, tiêu đờm. Do vậy, Ô mai có vai trò cốt yếu trong các bài thuốc trị ho, đặc biệt đối với các chứng ho mãn tính, ho dai dẳng lâu ngày, các trường hợp miệng họng khô, cổ họng ngứa, nóng rát.

Gìn giữ và phát huy các giá trị cao quý, chân thực của y học cổ truyền Việt Nam, Ô mai được phối hợp trong thành phần một số thuốc ho đông dược (như thuốc ho Bảo Thanh của Công ty DP Hoa Linh) nhằm làm tăng thêm hiệu quả trừ ho.

Ô mai sử dụng làm thuốc được lựa chọn kĩ càng, đạt các tiêu chuẩn: Thịt quả nạc, săn chắc, mùi thơm mát, có các hạt muối trắng, mịn kết tinh trên bề mặt.

Theo giadinh.net.vn